Làm gì để tăng cường hệ miễn dịch trong môi trường ô nhiễm?

Song song với việc tự bảo vệ đường hô hấp bằng các loại khẩu trang chuyên dụng, mỗi người có thể làm gì để tăng cường hệ miễn dịch, phòng ngừa các căn bệnh do ô nhiễm?

TS. BS Đào Thị Yến Phi - Trưởng bộ môn Dinh dưỡng ATTP, thuộc Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch đã có những chia sẻ về tầm quan trọng của việc tăng cường hệ miễn dịch.

Bầu không khí quanh chúng ta từ lúc thức đến khi ngủ không lúc nào vắng mặt vi khuẩn, virus, bụi mịn, lông chó mèo, hạt dịch tiết mũi họng, hoá chất bay hơi, tia cực tím…

Tất cả cánh cửa mở cơ thể ra bên ngoài môi trường như mũi, tai, miệng… thậm chí là các lỗ chân lông đều phải tiếp nhận một lượng khổng lồ các tác nhân gây hại này hàng giờ, hàng phút, chứ không phải hàng ngày. Vì thế, việc tăng cường hệ miễn dịch mỗi ngày là điều cần thiết để có được một cơ thể khỏe mạnh, bền bỉ.

Để giữ cơ thể bình an và khỏe mạnh, hệ miễn dịch phải làm việc tích cực và hiệu quả. Có thể ví hệ miễn dịch của cơ thể con người giống như một hệ thống quân đội của một quốc gia, bao gồm nhiều sắc quân, nhiều loại vũ khí, nhiều binh pháp… luôn hoạt động nhịp nhàng, ăn ý để có thể phát hiện, tiêu diệt kẻ xâm nhập, giữ môi trường cơ thể luôn an toàn.

Hệ thống quân đội của cơ thể rải quân đến khắp nơi, từ các tế bào lympho đóng quân ở vùng biên giới (màng phế nang, niêm mạc ruột…) đến các đại thực bào nằm ở cơ quan trung ương (gan, não…), hay các loại bạch cầu thường xuyên tuần tra trong những mạch máu…

Sống trong bầu không khí bao trùm bởi bụi mịn từng giờ, từng ngày, việc tăng cường hệ miễn dịch là vô cùng cần thiết với mỗi người để bảo vệ sức khỏe.

Vũ khí của các “binh chủng” khác nhau trong hệ miễn dịch cũng rất đa dạng, như kháng thể, bổ thể, hoá chất trung gian, chất gây viêm… Nhờ có hệ thống quân đội này, đại đa số thời gian sống của chúng ta là thời gian cơ thể khoẻ mạnh bình thường, có thể làm việc, học hành, vui chơi.

Giống như mọi thứ khác trên đời, có dùng phải có hư hỏng. Muốn duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh và hiệu quả, mỗi người cần đầu tư chăm sóc hỗ trợ hợp lý cho những người “chiến sĩ” đang ngày đêm bảo vệ cơ thể.

Thực tế, có nhiều yếu tố ảnh hưởng sự phát triển hệ miễn dịch của một người, bao gồm di truyền, tình trạng dinh dưỡng, những lần mắc bệnh lúc nhỏ, chủng ngừa, sự tiếp xúc với các nguyên nhân gây bệnh, môi trường sinh sống… Trong số những yếu tố này, cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết là việc khả thi nhất.

Các tế bào của hệ miễn dịch và vũ khí của chúng được làm ra từ các chất dinh dưỡng, chủ yếu là protein. Vì vậy, một cơ thể khỏe mạnh, có tình trạng dinh dưỡng cân bằng, không thiếu dinh dưỡng mà cũng không thừa cân béo phì, sẽ là cơ thể sẽ có hệ miễn dịch phát triển tốt nhất.

Ngoài các chất dinh dưỡng cơ bản được cung cấp từ cơm cháo, rau quả, sữa, trứng, cơ thể còn cần thêm các vi chất dinh dưỡng như kẽm, vitamin C và vitamin D… Khi cơ thể bị bệnh, nhu cầu các vi chất này tăng lên để hệ miễn dịch có thể hoạt động mạnh nhất và ít bị tổn thương, hư hỏng.

Nhờ có hệ miễn dịch, khoảng thời gian sống của con người đa số là chuỗi ngày vui tươi, khỏe mạnh, tận hưởng cuộc sống.

Mỗi chất dinh dưỡng này có vai trò khác nhau trong việc gia tăng miễn dịch khi mắc bệnh. Ví dụ kẽm là một thành phần của nhiều loại men (enzyme), trong đó có các men đóng vai trò như “vũ khí tiêu diệt kẻ địch” của các tế bào miễn dịch, hoặc vitamin C giúp chống oxy hoá, hình thành một lớp “khiên giáp” giúp bảo vệ các tế bào miễn dịch khỏi bị tổn thương trong cuộc chiến với vi trùng.

Đừng quên uống đủ nước và ngủ đủ giấc. Các “chiến sĩ” tế bào miễn dịch nếu khát nước và buồn ngủ sẽ khó đủ sức chống xâm lăng, chưa kể sẽ bị “kẻ địch” mạnh hơn gây thương tích, hay thậm chí tử trận.